Hesperian Health Guides

Bảo vệ trẻ em và chấm dứt lao động trẻ em

Trong chương này:

Chính phủ các nước thường có quy định về độ tuổi tối thiểu đối với lao động trẻ khi bắt đầu công việc được trả lương thường xuyên. Đổ tuổi này thường là cùng độ tuổi khi trẻ hoàn thành những năm học theo quy định của pháp luật tức là trong độ tuổi từ 12 đến 15 tuổi và tùy thuộc vào loại công việc mà trẻ làm. Các nước phát triển thường quy định việc học dài hơn do đó những người trẻ tuổi có thể bắt đầu làm việc thường xuyên ở độ tuổi 17 hoặc 18 tuổi. Tổ chức Lao động Quốc tế (TCLĐQT) và Liên Hợp Quốc (LHQ) đã quy định tuổi lao động tối thiểu là 15 tuổi.

Wgthas black-un.png Liên hợp quốc và Tổ chức lao động quốc tế quy định về việc làm và lao động trẻ em Wgthas black-ilo.png
Công ước Liên Hợp Quốc về Quyền trẻ em quy định trẻ em là bất kỳ ai dưới 18 tuổi và cần được chính phủ quốc gia chúng sinh sống bảo vệ.
  • Trẻ em có quyền được đi học.
  • Trẻ em có quyền nghỉ ngơi, giải trí và chơi.
  • Không để trẻ làm những công việc nguy hiểm, ảnh hưởng đến việc học hoặc có hại cho sức khỏe, cho sự phát triển về thể chất, tinh thần, đạo đức hoặc xã hội của trẻ.
  • Chính phủ các nước phải quy định độ tuổi tối thiểu để có thể làm một việc thường xuyên, điều chỉnh giờ và điều kiện làm việc để tăng cường sự phục hồi về thể chất, tâm lý và hòa nhập xã hội cho lao động trẻ em.


Công ước của Tổ chức lao động quốc tế về lương tối thiểu (Số 138) và Công ước về xóa bỏ các hình thức lao động trẻ em tồi tệ nhất (số 182) cho thấy:

  • Trẻ em có thể làm những việc nhẹ bắt đầu từ 12 đến 13 tuổi với điều kiện công việc đó không ảnh hưởng đến việc học, nghỉ ngơi, vui chơi hoặc có hại cho sức khỏe của trẻ.
  • Tuổi tối thiểu để có thể lao động là 15 tuổi.
  • Tuổi tối thiểu để làm một công việc nguy hiểm là 18 tuổi.
  • Các hình thức lao động trẻ em tồi tệ nhất phải bị cấm.


Công ước của Tổ chức lao động quốc tế (Số 77) về Khám sức khỏe cho người trẻ tuổi, quy định:

  • Phải kiểm tra sức khoẻ cho lao động trẻ em và lao động trẻ tuổi trước khi họ bắt đầu công việc và kiểm tra mỗi năm một lần trong quá trình làm việc.


Vai trò của Liên hợp quốc, Tổ chức lao động quốc tế và các tổ chức quốc tế khác nhằm thúc đẩy quyền của người lao động được giải thích trong Phụ lục A.

Tập trung vào các nguyên nhân sâu xa

Để loại bỏ các nguyên nhân sâu xa dẫn tới lao động trẻ em, mỗi quốc gia cần có một nền kinh tế giàu mạnh và mọi trẻ em có cơ hội đến trường.

  • Cần tổ chức điều kiện làm việc và chi trả mức lương tốt hơn cho tất cả người lao động. Điều này giúp giảm số lượng trẻ em phải làm việc để giúp đỡ gia đình họ.
  • Tạo điều kiện học tập và học nghề cho người lớn để họ có khả năng kiếm tiền nhiều hơn.
  • Ban hành các chính sách pháp luật để đảm bảo người lao động nhận được tiền lương và lợi ích mà họ xứng đáng được nhận như chính sách về mức lương tối thiểu, tiền làm thêm giờ, an sinh xã hội, chăm sóc sức khỏe và trợ cấp thai sản.
Các câu lạc bộ lao động trẻ em

WGTHAS Ch24 Page 356-1.png
Prasert là một cậu bé đến từ tỉnh Khon Khaen, vùng đông bắc Thái Lan.

Tôi đã làm việc một vài năm cho một nhà máy ở Bangkok, có một người bạn đã kể cho tôi về Câu lạc bộ lao động trẻ em. Câu lạc bộ này giúp lao động trẻ em biết các quyền mà họ có và cũng đấu tranh với người sử dụng lao động để yêu cầu họ tạo điều kiện cho lao động trẻ em cơ hội tham gia học tập để chuẩn bị cho một tương lai tốt đẹp hơn.

Sau đó tôi đến tham dự các cuộc họp của Câu lạc bộ đó và các thành viên của Câu lạc bộ khuyến khích tôi trở thành một nhân viên toàn thời gian và được trả lương. Từ đó, tôi đến thăm các lao động trẻ em tại nơi họ làm việc để tìm hiểu về các điều kiện làm việc và chia sẻ với họ về quyền của người lao động trẻ em cũng như khuyến khích họ đến tham dự các hoạt động của Câu lạc bộ để tìm hiểu thêm. Tôi biên soạn các bản tin và thỉnh thoảng hỗ trợ tổ chức các sự kiện.

Khi còn làm việc trong nhà máy, tôi tập trng làm việc cả ngày để hoàn thành công việc được giao mà không nghĩ gì đến việc khác. Ở Câu lạc bộ này, tôi phải suy nghĩ rất nhiều vì công việc tổ chức các hoạt động của Câu lạc bộ thì khó khăn hơn nhiều so với những việc mà tôi đã làm. Đôi khi tôi đã rất lo lắng và muốn nghỉ việc nhưng các thành viên ở đây đã khuyến khích tôi tiếp tục và tôi đã làm khá tốt công việc này!

Cơ hội học tập cho tất cả trẻ em

Cơ hội học tập dành cho tất cả trẻ em, phù hợp nhu cầu, sở thích của trẻ, đảm bảo chất lượng dạy và học, và miễn phí (hoặc ít nhất là gia đình trẻ có thể chi trả). Nếu người lao động gây áp lực cho người sử dụng lao động không sử dụng lao động trẻ em thì trẻ em thường bị ép buộc làm những công việc khác thậm chí còn tồi tệ hơn để kiếm sống. Để trẻ không phải làm việc thì kinh tế của gia đình trẻ phải khấm khá hơn và phải có trường cho trẻ theo học. Tổ chức của bạn có thể:

  • giúp lao động trẻ em tìm và vào các trường học miễn phí, cũng có thể là cho trẻ tham gia các trường nghề và các trường này cung cấp thực phẩm miễn phí và bổ dưỡng cho trẻ.
  • hỗ trợ kinh tế cho gia đình của trẻ để thay thế thu nhập mà trẻ kiếm được.
  • cung cấp thức ăn và chỗ ở cho trẻ em mồ côi để chúng có thể đi học và học nghề thay vì phải làm việc.
  • kết nối lại trẻ với gia đình nếu chúng bị tách ra trước đó.
Chương trình tiền cho trường học giúp ngăn ngừa lao động trẻ em

Để ngăn chặn tình trạng lao động trẻ em, chính quyền bang Brasilia, Brazil đã triển khai một dự án tài trợ để hỗ trợ các gia đình nghèo. Ở đây hầu hết trẻ em đều đi làm vì gia đình của trẻ phụ thuộc vào tiền mà chúng kiếm được. Dự án này có tên là Bolsa Escola (trợ cấp học đường), dự án trao tặng các gia đình nghèo một khoản trợ cấp hàng tháng để trẻ (từ 5 đến 17 tuổi) trong gia đình họ được đi học thường xuyên. Số tiền này thay cho số tiền mà trẻ đem lại thu nhập cho gia đình và giúp gia đình trẻ đủ khả năng chi trả cho các nhu cầu cơ bản. 

Bolsa Escola đã thành công trong việc giúp trẻ có cơ hội đến trường thay vì phải đi làm: kết quả là số trẻ đi học đã tăng gấp đôi ở một số cộng đồng và trẻ ít bỏ học hơn. Bolsa Escola hiện là một chương trình quốc gia và được tích hợp với chương trình Bolsa Familia (trợ cấp gia đình), một chương trình cũng trợ cấp tiền cho các gia đình để trẻ em được tiêm chủng. Chương trình này đã có ảnh hưởng và nhân rộng ở các quốc gia khác trong khu vực Mỹ Latinh và Châu Phi.

Chính phủ phải đảm bảo quyền của trẻ em

Đây là điều mà các chính phủ phải làm:

  • Thực thi quyền về trẻ em được quy định trong các công ước quốc tế và luật của các quốc gia, tiểu bang và địa phương.
  • Xây dựng cơ sở pháp lý đối với công việc mà trẻ em ở tuổi đi học có thể làm: Luật bảo vệ lao động trẻ em thường giới hạn số giờ và thời gian trong ngày mà trẻ có thể làm việc vì điều này giúp tránh xung đột giữa thời gian học ở trường, việc học tập, vui chơi và nghỉ ngơi với công việc của trẻ. Các công việc có hại như sử dụng dụng cụ điện, làm việc gần máy móc nguy hiểm, sử dụng hóa chất, làm việc ở khu vực nóng và mang vác vật nặng thường cấm trẻ em làm việc
  • Xây dựng quy định về giấy phép làm việc đối với lao động trẻ em ở tuổi đi học: Ở một số nước, người sử dụng lao động phải có giấy phép từ trường học khi họ muốn thuê trẻ em làm việc. Giấy phép này chứng nhận là trẻ đang đi học và người sử dụng lao động biết các giới hạn công việc đối với lao động trẻ em.
  • Xây dựng các chương trình hỗ trợ trẻ mồ côi: Các trung tâm dành cho thanh thiếu niên địa phương cần được thành lập để chăm sóc trẻ mồ côi hoặc trẻ vô gia cư bị buộc phải làm việc để nuôi sống bản thân.
  • Hỗ trợ thu nhập cho các gia đình: Có các chương trình dựa vào cộng đồng như trợ cấp thu nhập cơ bản, chăm sóc trẻ em, xây dựng nhà bếp và bữa ăn chung, xóa mù chữ cho người lớn, giáo dục và đào tạo nghề để trẻ có thể đến trường còn người lớn trong gia đình thì đi kiếm tiền.
Công đoàn ở Brazil hành động

Liên đoàn người lao động thống nhất (CUT) đã tổ chức một chiến dịch quy mô quốc gia để ngăn chặn lao động trẻ em ở Brazil. Trong chiến dịch này họ hợp tác với các trung tâm nghiên cứu và trường đại học để nghiên cứu về lao động trẻ em và ý kiến của người dân về lao động trẻ em ở mỗi khu vực. Người dân tham gia khảo sát cho rằng trẻ em nên làm việc ở khu vực thành thị hơn là khu vực nông thôn vì cho rằng "Ít nhất thì trẻ cũng có việc để làm hơn là chỉ chơi trên đường phố." 

Từ đó, Liên đoàn này đã cố gắng thu hút sự hỗ trợ từ cộng đồng để đấu tranh chấm dứt tình trạng lao động trẻ em bằng cách sử dụng các chương trình phát thanh, truyền hình, báo chí, sách, áp phích, video và triển lãm ảnh để nâng cao nhận thức về các điều kiện làm việc của lao động trẻ em. 

Liên đoàn cũng khuyến khích người sử dụng lao động trao đổi vấn đề lao động trẻ em với công đoàn. Công đoàn ngăn trẻ em làm những công việc nguy hiểm và giúp hỗ trợ cho trẻ và gia đình của trẻ. Chiến dịch này cũng đã có hỗ trợ tốt hơn cho giáo dục, thu nhập và các chương trình giải trí, tất cả đều là một bước để ngăn chặn lao động trẻ em trong tương lai.



Trang này đã được cập nhật: 05 tháng 1 2024