Hesperian Health Guides
Một mức lương đủ sống là quyền của con người
HealthWiki > An toàn vệ sinh lao động > Chương 19: Làm việc với cường độ lao động quá lớn và quá nhanh nhưng được hưởng quá ít > Một mức lương đủ sống là quyền của con người
Mục lục
Chiến dịch tiền lương ở Châu Á
Để thu hút các công ty nước ngoài với chi phí thấp, các nhà máy di chuyển từ thành phố này sang thành phố khác hoặc từ quốc gia này đến quốc gia khác để tìm kiếm những nơi có quy định lỏng lẻo và họ có thể trả mức lương thấp nhất. Những người lao động ở châu Á đã quá chán nản với việc này, và đã cùng nhau khởi động Chiến dịch tiền lương tối thiểu.
Họ đã tính toán một người lao động ở mỗi quốc gia phải kiếm được bao nhiêu để lo cho gia đình mà không làm việc quá 48 giờ một tuần. Mức lương tối thiểu cho tất cả các lao động ở châu Á là giống nhau khiến các công ty lớn sẽ từ bỏ ý định di chuyển nhà máy đến nơi có thể đưa ra mức lương thấp nhất. Một số người lao động và công đoàn đã sử dụng Mức lương tối thiểu để đàm phán với chủ doanh nghiệp và quản lý nhà máy để trả lương cao hơn, và để gây áp lực cho các chi nhánh thay đổi chính sách là chỉ tập trung vào chi phí thấp của mình mà không quan tâm đến phúc lợi của người lao động.
Cách tổ chức người lao động khi thời gian làm việc kéo dài gây khó khăn
Làm thế nào bạn có thể tổ chức để chống lại làm việc quá nhiều giờ khi bạn có quá ít thời gian? Dưới đây là một số phương án để tổ chức:
- Tìm thời gian và địa điểm thuận tiện cho người lao động không ảnh hưởng đến công việc gia đình. Lên kế hoạch họp cho ngày nghỉ của người lao động. Tổ chức một vài cuộc họp nhóm nhỏ thay vì cố gắng chọn một thời điểm và địa điểm duy nhất phù hợp với tất cả mọi người. Tổ chức các cuộc họp theo ca, công việc hoặc khu vực sinh sống.
- Tổ chức các hoạt động bên ngoài cuộc họp. Nói chuyện với người lao động trong giờ nghỉ. Ngồi với các nhóm khác nhau trong bữa trưa và khuyến khích các nhà tổ chức khác cùng làm quen. Kết nối với người lao động trước hoặc sau khi làm việc - trên xe buýt, tại các cuộc giao lưu ngoài xã hội hoặc trong các khu phố nơi người lao động sinh sống.
- Gắn kết phụ nữ. Phụ nữ thường làm việc "ca thứ hai" là chăm sóc gia đình, do vậy đôi khi họ khó tham gia. Cử người chăm sóc trẻ em tại các cuộc họp, cũng như cung cấp thực phẩm và giải khát, sẽ khiến họ dễ dàng tham gia hơn.
Người lao động giành được một ngày nghỉ
Chúng tôi là công nhân sản xuất giày Nike làm việc cho nhà máy Sinotex tại Sri Lanka. Ông chủ bắt chúng tôi làm việc 7 ngày, không có ngày nghỉ mặc dù luật lao động ở Sri Lanka cho phép chúng tôi nghỉ mỗi tuần 1 ngày.
Khi công đoàn và các thành viên khác của Hội Người lao động đòi hỏi có ngày nghỉ hợp pháp cho chúng tôi, ông chủ đã từ chối!
Chúng tôi đã thông báo với tất cả người lao động rằng quy định của pháp luật và Quy định của Nike đều nói rõ chúng tôi có quyền được nghỉ mỗi tuần1 ngày. Chúng tôi đã tập hợp và sẽ cảnh báo cho ông chủ của hãng Nike biết. Kiểm toán viên của Nike đã đến kiểm tra nhà máy và chấm điểm không cao, vì vậy ông chủ nhà máy không muốn bị mất điểm nữa. Ông ta sợ mất Hợp đồng với Nike, và sau 1 tháng vận động, ông ta đã đồng ý cho chúng tôi nghỉ ngày thứ 7.
Một số người lao động rất vui khi được nghỉ ngày Chủ nhật, nhưng một số thì không vì tiền lương vẫn còn quá thấp. Chúng tôi đồng ý tổ chức đấu tranh để tăng lương!
Đấu tranh cho giờ làm việc công bằng và trả lương cao hơn
Trong các nhà máy nơi người lao động đã đấu tranh và giành được thoả ước lao động tập thể, họ thường có thể đàm phán để có mức lương tốt hơn và giờ làm việc công bằng hơn. Thành lập công đoàn hoặc hội người lao động là cách tốt nhất để có được một hợp đồng tập thể tốt có chế độ làm thêm giờ và trả lương công bằng.
Số giờ làm việc thông thường:
8 giờ/ngày
40 giờ một tuần
Tăng ca:
Lương cao hơn
cho làm thêm giờ
Không bắt buộc làm thêm giờ
Lương cao hơn
cho công việc ban đêm
Thi hành Luật lao độngs
Luật lao động ở nhiều quốc gia đặt ra giới hạn về giờ làm việc và giờ làm thêm. Thật không may, nhiều nhà máy xuất khẩu có thể được miễn các luật này, nhất là trong các khu chế xuất đặc biệt. Cho dù luật lao động có áp dụng với nhà máy của bạn hay không, một chiến dịch đòi giờ làm việc công bằng có thể gây được áp lực để khiến nhà máy tôn trọng quy định đó.
Nếu luật lao động thiếu chặt chẽ hoặc không có quy định về tiền lương hoặc giờ làm việc, chiến dịch của bạn có thể gây áp lực cho chính phủ xây dựng và thông qua luật để bảo vệ người lao động và giới hạn giờ làm việc. Các thỏa ước quốc tế mà quốc gia của bạn đã ký kết về tiêu chuẩn lao động và nhân quyền có thể hữu ích cho chiến dịch của bạn, ngay cả khi các tiêu chuẩn này chưa được thực hiện. Xem Phụ lục A: Luật pháp và cuộc đấu tranh cho việc làm đàng hoàng, lành mạnh và công bằng.
Các chiến dịch cộng đồng
 |
 |
 |
Người lao động trong các nhà máy sẽ có được tiếng nói mạnh mẽ hơn bằng cách tham gia với các nhóm cộng đồng và các tổ chức phi chính phủ (NGO), chẳng hạn như các nhóm phụ nữ, tôn giáo, môi trường hoặc nhân quyền. Việc thảo luận về các vấn đề trong cộng đồng do mức lương thấp và ngày làm việc dài có thể tạo dựng nền tảng hỗ trợ cho người lao động và thu thập các ý tưởng để cải thiện điều kiện cuộc sống cho cộng đồng. Sử dụng hoạt động “Nhưng tại sao?” để giúp tìm ra những vấn đề và giải pháp cơ bản là gì. Các nhóm người lao động và cộng đồng đã thực hiện nhiều dự án khác nhau.
- Phòng trợ giúp pháp lý: Đội ngũ luật sư tình nguyện và sinh viên luật giúp cung cấp tư vấn pháp lý miễn phí về nhiều vấn đề, đặc biệt là vi phạm luật lao động.
- Trông trẻ sau giờ học và dạy kèm với chi phí thấp: Trẻ em được đảm bảo an toàn và học tập ngay cả khi bạn làm việc ngoài giờ hoặc vào ban đêm.
- Trường học miễn phí ban đêm hoặc cuối tuần dành cho người lớn: Họ dạy những gì bạn muốn học, vào bất cứ lúc nào khi bạn rảnh.
- Chăm sóc sức khỏe và vận chuyển y tế dựa vào cộng đồng: hoạt động này sẽ giúp bạn dễ dàng và ít tốn kém hơn khi cần được chăm sóc y tế.
- Chợ đêm, vườn cộng đồng và mua thực phẩm với số lượng lớn: có thể giúp bạn giảm chi phí và có nhiều thực phẩm bổ dưỡng hơn.
- Hoạt động văn hóa: có thể giúp bạn gắn kết với những người lao động khác và tận hưởng cuộc sống nhiều hơn.
Chiến dịch quốc tế
Chủ sử dụng lao động và các nhãn hàng bán sản phẩm của họ trên toàn cầu, do vậy nhiều tổ chức người lao động đã kêu gọi các nhóm lao động ở các quốc gia khác nhau cùng tham gia chiến dịch đòi tăng lương, đòi thanh toán đầy đủ tiền lương và lợi ích mà họ phải cung cấp cho người lao động và công nhận công đoàn của người lao động. (Xem Một chiến dịch quốc tế có thể giúp đỡ? để biết thêm thông tin.)
Làm thế nào chúng ta thành công trong việc chống lại tăng ca
Người lao động từ các công xưởng may hỏi chúng tôi làm thế nào họ có thể thoải mái ra về lúc 4:30 chiều và không phải làm việc quá giờ. Khi họ biết chúng tôi đã tổ chức công đoàn của mình thành công, họ nghĩ đến cơ hội đấu tranh cho điều kiện tốt hơn và muốn biết chúng tôi đã làm như thế nào.
Chia sẻ kinh nghiệm với những người lao động khác.
Chúng tôi làm việc tại nhà máy Choi Shin và Cimatextiles ở Guatemala. Cả hai nơi ở ngay cạnh nhau và đều thuộc sở hữu của cùng một công ty Hàn Quốc. Nhiều người làm việc ở đó trong điều kiện tồi tệ. Bên cạnh mức lương thấp và những ông chủ keo kiệt, họ còn buộc chúng tôi phải làm thêm giờ, ngay cả khi chúng tôi không muốn. Một số người trong chúng tôi đã họp ngoài giờ làm việc nhằm thảo luận về điều kiện làm việc trong nhà máy. Chúng tôi đề cập đến tất cả mọi thứ, từ cách các ông chủ đối xử với chúng tôi tại nơi làm việc, đến số tiền chúng tôi được trả, cho đến mức độ thường xuyên chúng tôi bị buộc phải làm thêm giờ. Sau khi mọi người có cơ hội giãi bày, chúng tôi thống nhất rằng vấn đề lớn nhất mà chúng tôi gặp phải là bị ép buộc làm thêm giờ và lương thấp.
Tổ chức một nhóm người lao động
Lúc đầu, hầu hết chúng tôi không có ý định chống lại ông chủ vì chúng tôi sợ sẽ mất việc. Nhưng khi chúng tôi phát hiện ra rằng việc làm thêm giờ là bất hợp pháp ở Guatemala, chúng tôi đã bắt đầu tổ chức các nhóm người lao động nhỏ ở các khu vực lân cận bên ngoài nhà máy. Sau 1 năm, chúng tôi đã tập hợp được 1.250 người lao động từ hai nhà máy. Tất cả chúng tôi đồng ý thành lập một công đoàn độc lập.
Gây sự chú ý vào vấn đề
Chúng tôi đã làm cho cộng đồng biết về những gì đang xảy ra trong nhà máy. Các ông chủ đã đáp trả bằng cách dọa giết, tấn công, mua chuộc và thậm chí hãm hiếp để đe dọa các nhà lãnh đạo công đoàn và phá vỡ sự thống nhất của chúng tôi. Đã có hai lần các giám sát viên đã dẫn các đám đông không tham gia công đoàn đe dọa và tấn công chúng tôi, nhưng chúng tôi có sự hỗ trợ và bảo vệ từ cộng đồng.
Tạo dựng sự hỗ trợ trong và ngoài nước
Công đoàn của chúng tôi đã liên hệ với nhiều công đoàn và tổ chức khác ở Guatemala và các quốc gia khác. Chúng tôi đã gửi thư cho các nhãn hàng. Họ cũng đã gây áp lực lên ông chủ để cải thiện điều kiện làm việc của chúng tôi. Để giữ khách hàng của mình, ông chủ đã phải ký một thỏa thuận thừa nhận công đoàn của chúng tôi.
Áp lực thực thi pháp luật
Tuy vậy, ông chủ đã quay lại quấy rối các nhà lãnh đạo công đoàn, đe dọa đóng cửa các nhà máy và chuyển đến Trung Quốc. Nhưng chúng tôi vẫn tiếp tục làm việc và tổ chức. Sau 2 năm đấu tranh, tổ chức địa phương trong và ngoài nước đã khiến chính phủ phải thực thi luật pháp. Chính phủ yêu cầu chủ nhà máy phải ký một thỏa thuận thương lượng tập thể với chúng tôi, trả lại việc làm cho cán bộ công đoàn bị sa thải và giải quyết các khiếu nại của chúng tôi.
Được và mất
Mặc dù chúng tôi đã giành được mức lương cao hơn và không bị ép buộc thêm giờ, chúng tôi vẫn bị gây khó dễ bởi người chủ không ủng hộ công đoàn, đe dọa đóng cửa và di rời nhà máy. Nhưng hơn hết, chúng tôi tự hào là một trong những công đoàn đầu tiên ở Guatemala có thoả ước lao động tập thể!
Để biết mô tả từng bước về cách tổ chức chiến dịch, hãy xem Lập kế hoạch chiến dịch xung quanh các vấn đề quan trọng nhất.