Ai cũng cần có thời gian để nghỉ ngơi, thư giãn và tham gia các hoạt động của gia
đình và cộng đồng. Nhưng, người sử dụng lao động muốn chúng ta làm việc như
người máy - vốn không bao giờ biết mệt mỏi, biết yêu thương, biết có gia đình, bị
ốm hay có cuộc sống bên ngoài nhà máy. Họ muốn người lao động giống như
người máy không bao giờ biết phàn nàn, đặt câu hỏi, đưa ra thách thức hoặc thay
đổi hệ thống nhà máy khiến họ nghèo, bị ốm và mệt mỏi.
Làm việc với tốc độ nhanh hoặc trong thời gian dài dẫn đến căng thẳng và chấn
thương nhiều hơn bao gồm những chấn thương do sử dụng quá mức cơ và khớp (xem Chương 7: Ecgônômi).
Thời gian làm việc kéo dài khiến chúng ta không có đủ thời gian để quan tâm đến
các nhu cầu cá nhân và gia đình. Áp lực công việc theo chúng ta về nhà và khiến
chúng ta cảm thấy căng thẳng và lo lắng. Căng thẳng quá mức có thể dẫn đến các
vấn đề sức khỏe thể chất và tâm thần.
Kiệt sức xảy ra khi cơ thể và tâm trí của bạn không còn chịu đựng được áp lực công
việc và áp lực gia đình. Đó không chỉ cảm giác mệt mỏi thường thấy sau một ngày
dài làm việc. Những người làm việc đến kiệt sức sẽ cảm thấy mệt mỏi cực độ, kể cả
sau khi được ngủ hoặc nghỉ ngơi. Bạn có thể cảm nhận đau ở cơ và khớp, có vấn
đề về dạ dày, nổi mẩn da, đau họng và đau đầu. Phụ nữ thường sẽ gặp vấn đề về
kinh nguyệt, sảy thai hoặc các vấn đề khác trong thai kỳ. Kiệt sức cũng làm suy yếu
cơ thể của bạn, giảm khả năng ngăn ngừa bị nhiễm trùng và bệnh tật. Nó khiến bạn
không thể suy nghĩ minh mẫn, giải quyết vấn đề hay cảm thấy vui vẻ khi ở bên gia
đình và bạn bè. Vì vậy, nghỉ ngơi và thư giãn giúp giảm và ngăn ngừa kiệt sức.
Tôi không ăn sáng vì đó là cách duy nhất tôi có thể ngủ thêm một
chút.
Dinh dưỡng kém
Những người làm việc trong thời gian lao động kéo dài hoặc không cố định, thường
có ít thời gian để mua thực phẩm tươi sống và nấu ăn. Họ thường không thể mua
các đồ ăn sẵn. Nếu nhà máy không cung cấp bữa ăn hay nơi lưu trữ thực phẩm
hoặc thời gian nghỉ để ăn, người lao động có thể bị đói hoặc ăn những "thực phẩm
chế biến công nghiệp”. (Để biết thêm về tầm quan trọng của thực phẩm, xem Chương 28: Ăn uống đầy đủ để có sức khỏe tốt.)
Tìm cách mua thực phẩm tươi
Tại khu chế xuất Las Mercedes ở Nicaragua, chúng tôi làm việc 12 đến 14 giờ mỗi ngày chỉ để kiếm đủ tiền trang trải cuộc sống. Làm việc muộn vào buổi tối đồng nghĩa với việc không thể đi chợ để mua thực phẩm tươi sống. Vài năm trước, có một khu chợ tối được tổ chức hàng tuần gần khu vực chúng tôi làm việc. Chúng tôi rất thích nó và giờ đây khu chợ này hoạt động hàng ngày. Chợ vẫn mở vài tiếng sau giờ tan ca và nhờ đó, chúng tôi mua được thực phẩm tốt hơn cho bản thân và gia đình.
Thuốc
Người lao động bị mệt mỏi đôi khi sử dụng hoặc buộc phải sử dụng thuốc kích thích
để tiếp tục làm việc và mất cảm giác quá mệt mỏi. Một số chủ doanh nghiệp cho
người lao động uống thuốc hoặc cho thuốc vào nước uống để giữ cho họ tỉnh táo
suốt ca làm việc dài. Những loại thuốc này làm cho tim đập nhanh hơn và tăng
huyết áp. Các loại thuốc giúp bạn tỉnh táo có thể khiến bạn không thấy đói ngay cả
khi bạn cần ăn, làm cho miệng khô và gây khó khăn cho việc đi đại tiện.
Công ty cho chúng tôi uống thuốc và "nước tăng lực" để giúp chúng tôi tỉnh táo trong ca làm đêm mỗi tuần một lần. Ông chủ nói với chúng tôi những viên thuốc là
vitamin nhưng chúng tôi biết chúng là những loại thuốc giúp chúng tôi tỉnh táo. Ngay cả khi tôi thức, tôi không có năng lượng. Và khi về đến nhà, tôi không thể ngủ ngay cả khi tôi mệt.
Quyền có giờ làm việc công bằng
Liên Hợp Quốc (UN) và Tổ chức lao động quốc tế (ILO) đã đưa ra các tiêu chuẩn,
nhưng mỗi quốc gia có qui định riêng về thời giờ làm việc.
Tuyên ngôn Nhân quyền của Liên Hợp Quốc chỉ rõ mọi người có quyền được nghỉ
lễ mà vẫn hưởng lương, có thời gian nghỉ ngơi và giới hạn về thời giờ làm việc,
trong khi Công ước của Tổ chức lao động quốc tế đề cập người lao động nên làm
việc 40 giờ một tuần, có thời gian nghỉ ngơi, nghỉ phép vẫn được hưởng lương và
hạn chế làm việc vào ban đêm. Mỗi quốc gia đưa ra các quy định riêng, vì vậy hãy
kiểm tra các quy định của pháp luật tại quốc gia của bạn.
Công ước 1 Tuần 40 giờ của Tổ chức lao động quốc tế (số 47) cho phép người
lao động có quyền:
Một tuần làm việc trung bình 40 giờ.
Có thời giờ làm việc thường xuyên và thời gian nghỉ ngơi.
Giữ nguyên mức lương và thưởng nếu một tuần làm việc kéo dài hơn giảm xuống còn 40 giờ.
Công ước Nghỉ hàng tuần của Tổ chức lao động quốc tế (số 14) cho phép
người lao động có quyền nghỉ 1 ngày (ít nhất 24 giờ) cứ sau 7 ngày. Ngày nghỉ nên
là ngày nghỉ của tuần thông thường.
Công ước của Tổ chức lao động quốc tế về Ngày nghỉ phép hưởng lương (số 132) cho phép người lao động có quyền nghỉ phép hưởng lương ít nhất 3 tuần mỗi
năm không tính các ngày nghỉ ốm hoặc ngày nghỉ lễ quốc gia.
Người lao động được trả lương định kỳ vào đầu kỳ nghỉ.
Người sử dụng lao động quyết định khi nào bạn nghỉ phép nhưng phải thảo luận trước với bạn.
Nếu bạn nghỉ việc hoặc bị sa thải mà chưa nghỉ hết ngày nghỉ phép, người sử dụng lao động phải trả tiền cho những ngày nghỉ phép còn lại của bạn.
Công ước của Tổ chức lao động quốc tế về Làm việc vào ban đêm (số 171) tuyên bố rằng một ca làm việc từ 7 tiếng trở lên mà tính từ nửa đêm đến 5 giờ sáng là thời gian khó khăn đối với người lao động.
Người lao động làm việc vào ban đêm cần được trả lương nhiều hơn, ca làm việc phải ngắn hơn hoặc được nhận các lợi ích/thưởng khác.
Người lao động dưới 18 tuổi không được phép làm việc vào ban đêm.
Phụ nữ mang thai cần được bố trí công việc thay cho làm việc vào ban đêm trước và sau khi thời điểm sinh con chẳng hạn như làm công việc ban ngày, được hỗ trợ an sinh xã hội hoặc có thời gian nghỉ dài hơn nhưng vẫn đc hưởng lương.
Người sử dụng lao động có trách nhiệm bảo vệ sức khỏe của người lao động làm việc ban đêm, hỗ trợ họ hoàn thành các trách nhiệm gia đình và xã hội và tạo cơ hội thăng tiến.
Các phương tiện sơ cứu phải có sẵn cho người lao động làm việc vào ban đêm, bao gồm cả việc sắp xếp phương tiện để nhanh chóng đưa người lao động đến phòng khám hoặc bệnh viện.
Trước và trong khi làm việc vào ban đêm, người lao động có quyền gặp nhân viên y tế mà không phải chi trả. Nếu công việc ban đêm không phù hợp với bạn, bạn không thể bị sa thải.
Vai trò của Liên hợp quốc, Tổ chức lao động quốc tế và các tổ chức quốc tế khác nhằm thúc đẩy quyền của người lao động được giải thích trong Phụ lục A.
